Niepylak apollo

Niepylak apollo to piękny, biały motyl z pięcioma czarnymi plamami na pierwszych skrzydłach i dwoma czerwonymi na drugich. Jest to ubarwienie ochronne.  W Polsce występuje lokalnie. Bardzo nieliczny w tatrach Zachodnich i Pieninach. Spotykany m.in. w Alpach. Niepylak apollo to największy polski motyl dzienny. Przez cały czas przebywa w pobliżu miejsc swojego lęgu. Wśród wielu zagrożeń mających wpływ na spadek liczebności niepylaka można wymienić zmniejszającą się dostępność do roślin żywicielskich, zubożenie genetyczne, zmiany klimatyczne i dewastacje wykonywane przez kolekcjonerów.
CIEKAWOSTKI:
- Niepylak apollo żyje 20-25 dni.
- Nazwa "niepylak" pochodzi od tego, że owad nie ma łusek, które pozostawałyby na palcach w postaci pyłu.
- Jest skrajnie zagrożony.
- Kiedy niepylak jest zaniepokojony, pociera środkową parą odnóży o skrzydła i wydaje delikatny szelest.

Salamandra plamista

Salamandra plamista to największy przedstawiciel europejskich płazów ogoniastych. Samice są większe od samców. Salamandra nie potrafi uciec przed napastnikiem, więc wykształciła swój system obronny.  Wydziela mleczny, gęsty jad zwany salamandryną. Podrażnia on śluzówkę jamy gębowej napastnika. W Polsce spotykana jest w Karpatach, Sudetach i na Pogórzu. Preferuje tereny porośnięte mszakami i paprociami. Należy do zwierząt jajożyworodnych. Płaz ten prowadzi nocny tryb życia. W ciągu dnia chowa się w norach drobnych ssaków, pod kamieniami i kłodami.Ponieważ salamandra prowadzi nocny tryb życia, ma niewiele wrogów. Główne zagrożenie stanowi dla niej człowiek. Jest łapana przez dzieci i rozjeżdżana przez samochody.
CIEKAWOSTKI:
- Salamandra plamista w Polsce jest objęta całkowitą ochroną.
- Układ i kształt plam na ciele każdej salamandry jest niepowtarzalny.
- Naturalnymi wrogami salamandry są jeże, które wykazują odporność na jej jad.

Kumak górski

Płaz ten ma niewielkie oczy z sercowatymi źrenicami, płaską głowę, zaokrąglony pysk oraz dobrze umięśnione kończyny tylne. Jego brzuch jest pokryty cytrynowymi plamami. W Polsce występuje w Karpatach. Kumak górski żyje w stawach, jeziorach, kałużach powstających po deszczu, większych rowach. W przypadku wyschnięcia zbiornika chowa się w jego pobliżu, oczekując opadów deszczu. Głównym zagrożeniem dla kumaka jest nieprawidłowa gospodarka wodna prowadzona przez człowieka. Obecnie kumaki zagrożone są wyginięciem.
CIEKAWOSTKI:
- Jest blisko spokrewniony z kumakiem nizinnym.
-Wystraszony kumak wygina pałąkowato grzbiet, delikatnie unosi tylne kończyny, a przednimi zakrywa oczy.
- Nawet przy niewielkim podrażnieniu skóry kumak wydziela jad ( trujący dla zwierząt, dla człowieka nieszkodliwy).
- Kumak w poszukiwaniu nowego zbiornika wodnego potrafi przejść nawet kilka kilometrów.

Żółw błotny

Żółw błotny to jedyny żyjący w Polsce gatunek żółwia. Był bardzo popularny jeszcze ok.60 lat temu. Dawniej spotykany był w całej Polsce, ale zmieniające się warunki klimatyczne i inne niesprzyjające czynniki spowodowały, że występuje na pojedynczych stanowiskach rozsianych na terenie całego kraju. Żółw błotny czuje się dobrze zarówno na lądzie, jak i w wodzie. Zamieszkuje niewielkie zbiorniki wody stojącej, stawy, bagna, a także wolno płynące rzeki o czystej wodzie i mulistym dnie. Duży spodek liczebności tego gatunku w Polsce spowodowany jest działalnością człowieka - osuszaniem miejsc występowania żółwia, rozwojem mechanizacji. Znaczenie mają również: mała skuteczność rozrodu żółwi, długi okres dojrzewania, wysoka śmiertelność młodych.
CIEKAWOSTKI:
- Żółwie żyły jeszcze przed dinozaurami, a żółw błotny jako gatunek pojawił się na Ziemi przed mamutami.
- Są to długowieczne zwierzęta, które mogą żyć nawet ponad 120 lat.
- Dojrzałość płciową żółwie osiągają w wieku 20 lat, a rozmnażają się przez 80 lat swego życia.
- Samice przyzwyczajają się do swoich miejsc lęgowych, mogą do nich wracać nawet przez 60 lat.

Jaszczurka zwinka

Zwinka swą nazwę zawdzięcza niezwykłej szybkości i zwinności.  Jest najpospolitszym polskim gadem. Okres godowy trwa od kwietnia do czerwca. Młode osiągają dojrzałość płciową dopiero po 2 latach. Zamieszkuje polany, wrzosowiska, a także porośnięte trawą łagodne wzgórza, skarpy i nasypy kolejowe. W dzień jest aktywna, na noc chowa się w wykopanych przez siebie norkach. Zwinka ma wielu wrogów naturalnych. Niestety to działalność człowieka doprowadziła do tego, że gatunek znajduje się pod ochroną.
CIEKAWOSTKI:
- Gdy temperatura otoczenia wynosi 40°C, jaszczurka szuka cienia, by zapobiec przegrzaniu organizmu.
- Zwinka kopie nory na głębokość do 5 cm i o długości do 8 m.
- Od głównego korytarza odchodzi wiele odgałęzień, co ma zmylić ewentualne drapieżniki.
- Ogon jaszczurki zwinki jest ok. 1,5 raza dłuższy od jej ciała.

Zimorodek

Zimorodka rozpoznamy dzięki jego jaskrawemu upierzeniu.  Ma dość duży i mocny dziób. Spotkać go można na terenie całej Polski. Jego gniazdo zbudowane jest z wypluwek, czyli niestrawionych resztek pokarmu. Zimorodek nie migruje, Zimuje nad zamarzniętymi zbiornikami wodnymi.  Do podstawowych przyczyn spadku liczebności zimorodka należą : zanieczyszczenia wód, regulacja koryt rzek oraz mroźne zimy.
CIEKAWOSTKI:
- Niegdyś zimorodki nazywano 'ziemorodkami', gdyż ich lęg odbywa się w ziemi.
- Gniazdo ptaka może być umiejscowione nawet w odległości 1 km od wody.
-Zimorodek przegania wszystkich rywali ze swego terytorium.
- Młode ustawiają się "w kolejce" po przyniesiony przez rodziców pokarm. Po otrzymaniu porcji pisklę przechodzi na koniec kolejki i czeka na następny posiłek.

Orzeł bielik

Bielik to najpotężniejszy ptak drapieżny w Polsce. Orzeł ma potężny, żółty i zakrzywiony dziób. Bielik łączy się w pary na całe życie. Buduje kilka gniazd, ale wykorzystuje tylko jedno. Swoje ''mieszkania'' buduje na starych, wysokich drzewach. Dorosłe ptaki prowadzą osiadły tryb życia. Bielik może zdobywać pokarm w pojedynkę. Zanieczyszczenia wód powodują, że do organizmu bielika, razem ze zjadanymi rybami trafiają toksyczne związki, które odkładają

się w tkankach i negatywnie wpływają na rozwój ptaka. Dodatkowo do spadku liczebności gatunku przyczynia się brak miejsc lęgowych.

CIEKAWOSTKI:

- Przyjmuje się, że to właśnie wizerunek orła bielika uwieczniony jest w godle Polski.

-Orły, jako symbol siły, występują w herbach zarówno rodów królewskich, jak też wielu państw i miast.

- Obecnie na terenie Polski żyje ok.260 par bielików.

- Bielik potrafi wypatrzyć swoją ofiarę z odległości 1,5 km.

Gacek brunatny

Gacek brunatny to nocny łowca.  Zamieszkuje prawie całą Europę, w naszym kraju jest to gatunek pospolity. Nietoperze żerują od zmierzchu do świtu. Podczas zbierania larw z drzew i krzewów potrafią zawisnąć w powietrzu. Jest to kolejne zwierzę, którego największym wrogiem jest człowiek. Wycinanie lasów, a także niepokojenie nietoperzy podczas snu oraz w ich koloniach rozrodczych wpływają ujemnie na liczebność gatunku.
CIEKAWOSTKI:
- Ze względu na stykające się u nasady duże uszy jest nazywane gackiem wielkouchym.
- Aby zorientować się w przestrzeni, gacek posługuje si,ę echolokacją, co znaczy, że podczas lotu wydaje bardzo wysokie, krótkie sygnały dźwiękowe, które po odbiciu się od przeszkody powracają w postaci echa do dużych uszu ssaka.
- Polując, gacek przerywa wysyłanie ultradźwięków i jedynie nasłuchuje dźwięków wydawanych przez ofiarę.

Foka szara

Foka szara to największa bałtycka foka. Pomiędzy samcem a samicą występuje wyraźna różnica rozmiarów. Płetwy to przekształcone odnóża. W latach międzywojennych fokę szarą tępiono, uważając ją za szkodnika. Obecnie w Polsce jest bardzo rzadka. Foki prowadzą wodno-lądowy tryb życia. Są zwierzętami stadnymi. Największe zagrożenie dla fok stanowi człowiek, który w związku z rozwojem turystyki zawłaszcza miejsca nadające się do rozwoju i odpoczynku zwierząt.
CIEKAWOSTKI:
- Foka szara żyje na wolności 20-30 lat, w niewoli zaś 30-40.
- Noworodek wazy 6-10 kg.
- Młode foki są często nazywane szczeniętami - najprawdopodobniej ze względu na "psi" pysk.
- W wyniku rozwoju rybołówstwa co roku ginie ok. 800 fok ( w Polsce ok.10 osobników)
- Foka nie pije wody, wykorzystuje natomiast zapasy płynów pochodzące z ciał upolowanych ofiar.

Bóbr europejski

Bóbr europejski to największy gryzoń Europy. Jego charakterystyczną jest płaski, zaokrąglony na końcu ogon, który pokryty jest rogowymi łuskami. Bobry można spotkać na obszarze całej Polski. Osobniki łączą się w pary na całe życie. Samice są bardzo opiekuńcze. Bobry zamieszkują jeziora i rzeki położone w lasach liściastych. Prowadzą ziemno-wodny tryb życia. Najaktywniejsze są nocą.
CIEKAWOSTKI:
- Bóbr europejski żyje 15-20 lat.
- W średniowieczu zwierzę to było obiektem szczególnej troski królów i książąt polskich. Król Bolesław Chrobry zabronił na nie polować.
- Dawniej bobry zabijano dla ich mięsa, ogona (ze względu na łuski był uważany za danie postne) i tzw. stroju bobrowego, cenionego w medycynie jako środek o uniwersalnych właściwościach.
- Ogon bobra ( zwany pluskiem lub kielnią) pełni role steru podczas pływania. Ogon jest tez wykorzystywany przez bobry jako alarm przed niebezpieczeństwem ( bóbr uderza nim o powierzchnię wody, by zaalarmować swoich towarzyszy )
- Zwierzę wydaje wiele dźwięków, a niektóre z nich mogą przypominać płacz dziecka.